Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Erbil ve Bağdat’ın, Kürdistan Bölgesi petrolünün teslimi konusunda “geçici” anlaşmaya vardığını belirtirken, yasa ve anayasaya göre Federal Mahkemenin Kürdistan Bölgesi’nin içişlerine karışamayacağını söyledi.
Irak Dışişleri Bakanı ve Kürdistan Demokrat Partisi Siyasi Büro Üyesi Fuad Hüseyin, El-Şams TV’ye verdiği röportajda Erbil-Bağdat ilişkileri, maaş meselesi, petrol ve iç gelirlerin devri, Irak’taki durum ve diğer birçok konuya değindi.
Maaş sorunları; Petrol ve iç gelirin devredilmesi
Petrolün devredilmesi ve maaşlarla ilişkilendirilmesi meselesinin yeni olmadığını kaydeden Bakan Hüseyin, Haydar İbadi’nin başbakan, kendisinin Maliye Bakanı olduğu dönemde, bölgenin petrolü teslim etmesi ve federal hükümetin çalışanların maaşlarını ödemesi gerektiğini belirten tasarının onaylandığını anlattı.
“Yani petrolün maaşlara bağlanması, ister bu yasada olsun ister önceki yasalarda olsun, her zaman özel yasalarda, özellikle bütçe yasasında yer almıştır.” diyen Hüseyin, Petrol devri sorununa bir çözüm bulunması konusunda artık net bir mutabakat var. Bu geçici bir çözüm. Bu çözüm yıl sonuna kadar geçerli olacak. Çözüm, mevcut bütçe yasası ve federal mahkeme kararlarına dayanıyor, dolayısıyla gelecek yıl bu konuya farklı bir şekilde yaklaşmak gerekecek.” dedi.
Petrol dışı gelirler konusunda anayasa ve kanunlara dayanan bir yanlış anlama olduğuna dikkat çeken Bakan Hüseyin, şu sözleri sarf etti:
“Bağdat’ta, tüm gelirlerin federal hükümete iade edilmesi gerektiği anlayışı hakimdir ve tartışılan da budur. Bölgede ise, bölgeye ait yerel gelirlerin yanı sıra federal hükümete ait diğer gelirlerin de olduğu anlayışı hakim. Bu konuyu geçici olarak çözmemiz gerekiyor, ileride hukuki bir çerçevede çözmeye çalışacağız.”
“Federal Mahkeme Kürdistan Bölgesi’nin işlerine karışmamalı”
Gelecek bütçe yasasında Kürdistan Bölgesi için de ödenek ayrılmasının gerekli olduğu kanaatinde olan Hüseyin, “Federal bir sistemde, federal hükümet çalışanların hangi maaşları alacağına ve üçüncü adlarının ne olacağına karışamaz. Bu, Kürdistan Bölgesi’nin görevidir. Bu konuya açıkça müdahale etmek doğru değildir.” diye konuştu.
Kürt partiler arasındaki anlaşmazlık nedeniyle Federal Mahkemeye taşınan sorunlara işaret eden Hüseyin, “Bu anlaşmazlıklar Bağdat’a ve Federal Mahkemeye intikal etmiş ve bu karar alınmıştır; ancak anayasal ve yasal olarak federal hükümet, aslında Kürdistan Bölgesi’nin payını Kürdistan Bölgesi Hükümetine devretmektedir ve bunun sorumluluğu Kürdistan Bölgesi Hükümetine aittir.” ifadelerini kullandı.
Fuad Hüseyin, gelecek yıl yeni bütçe yasasının kabul edilmesiyle, bir Parlamentosu, yetkisi ve ihlal edilmemesi gereken anayasal yetkisi olan Kürdistan Bölgesi’nin halkına karşı sorumlu olduğu gerçekliliğinin benimsenmesi gerektiğini savundu.
Kürt halkının, Kürt sorununun çözümünün demokrasi olduğunu bildiği için demokrasi mücadelesi verdiğini dile getiren Hüseyin, “Kürtler, gerek coğrafi olarak, gerek karar alma süreçlerinde, gerekse düşünce ve çoğulculukta her zaman ademi merkeziyetçilik için mücadele etmişlerdir. Bu, federalizmin Anayasa ile güvence altına alındığı olumlu bir sonuca yol açtı. Federalizm aslında Irak sisteminin federal bir sistem olması gerektiği anlamına gelir; yani güç ve servetin merkez ile bölgeler arasında paylaşılması anlamına gelir.” açıklamasında bulundu.
“Bağdat’ta her gün merkezileşmeyle uğraşıyorum. Bağdat’ın kültürü merkezileşmiş bir kültür. İnsanlardan değil, kültürden bahsediyorum. Kurallar merkezileşmiş ve burada büyük sorunu görüyoruz. Kürtler, analizlerinde federalizmi ve ademi merkeziyetçiliği açıkça belirten anayasaya dayandılar.” diyen Hüseyin, Irak’ta sadece hükümetin değil Parlamentonun da durumunun vahim olduğunu söyledi.
Irak’ta Anayasayı kanuna dönüştürmede sorun olduğunu belirten Hüseyin, “Çözümü, Parlamentonun yakın gelecekte bu yasaları çıkarmaya başlamasında görüyorum, ancak bu yasaları çıkarmak aynı zamanda anayasal bir kültür gerektiriyor; ne yazık ki Irak’ta anayasal kültür çok az ve merkezi bir kültür hakim.” dedi.
KDP’nin Bağdat’tan çekilmesi
Kürdistan Demokrat Partisi’nin (KDP) Irak’taki siyasi süreçten çekilmesi konusuna ilişkin Hüseyin, konunun KDP Genel Başkanı Mesud Barzani tarafından toplantılarda ele alındığını aktardı.
